قدس آنلاین: اکران نامتوازن فیلم های پرفروش در طول سال پیامدهای جدی به همراه داشته که یکی از آنها سنگینی وزنه فروش و استقبال مخاطبان در بازه های زمانی خاصی از سال همچون عید نوروز و فصل تابستان از سینماست. اتفاقی که به خودی خود مثبت و ضروری است اما نگاهی به جدول فروش و آمارهای انتشار یافته از رکود سینما در دیگر فصول سال و کاهش آمار مخاطبان خبر می دهد که این عدم توازن در مدت زمانی طولانی می تواند تاثیرات منفی بر رونق سینما بگذارد و سبد سینما را از آثار تماشایی و مورد پسند مخاطب خالی کند. در یادداشتی که تیرماه در قدس آنلاین منتشر شده می توانید به طور جزیی تر این دلایل را بخوانید.  

اما تازه ترین پیامدهای این عدم توازن افت محسوس و قابل توجه درآمد حاصل از فروش است. جدا از این که عدم اکران فیلم های قابل توجه در نیمه دوم سال باعث کاهش استقبال سینماروها شده اما طی تازه ترین آمار منتشره، نه تنها شاهد افت فروش فصل تابستان امسال نسبت به دو سال گذشته هستیم، بلکه فروش شهریورماه جاری نیز نسبت به دو ماه گذشته کاهش شدیدی را تجربه کرده است.  براین اساس مجموع فروش فیلم‌ها از ۹ مرداد تا ۹ شهریور(یک ماه پیش از آغاز محرم) ۲۱ میلیارد و ۹۴ میلیون تومان بوده است، در حالی که فروش یک ماه قبل تر سینما رقمی بالغ بر ۳۰ میلیارد و ۵۵ میلیون تومان بوده است. نگاهی گذرا به جدول اکران هم از فروش ناامید کننده بسیاری از فیلم ها خبر می دهد که می تواند زنگ خطری برای کاهش درآمد سینما باشد.

همه تخم مرغ‌ها را در یک سبد نگذاریم

عباس رافعی، کارگردان و تهیه کننده سینما معتقد است: اینکه برخی درصددند هرچه سریعتر فیلم هایی که گمان می کنند فروش بالایی خواهند داشت را اکران کنند و به همزمانی اکران چند فیلم پرفروش و پیامدهای آن توجه نمی کنند که در فصول دیگر سال دستشان از فیلم های پرفروش خالی است، به نظرم از نشئت گرفته از فرهنگ ما ایرانی هاست که همه تخم مرغ هایمان را در یک سبد قرار می دهیم و همیشه هم از این بابت متحمل شکست بوده ایم. متاسفانه یاد نگرفته ایم برای دوازده ماه سال برنامه ریزی کنیم و فقط به دنبال این هستیم حس تمامیت خواهی خود را اقناع کنیم. وزارت ارشاد هم در این رابطه اصلاً سیاست گذاری نمی کند و وارد این فضا نمی شود.

وی افزود: در حالی که وزارت ارشاد در دهه ۷۰ با برنامه ریزی فیلم ها را پس از جشنواره فجر درجه بندی می کرد و از یکسال قبل مشخص بود قرار است چه فیلم هایی، در چه بازه زمانی و در کدام سینماها اکران شود و جدول مشخصی وجود داشت. امروز نمی گوییم یک جدولی با این خط کشی و زمان بندی ترتیب دهید اما می توان یک جدول شناور طراحی و فیلم ها را متناسب با زمان های مختلف برای اکران آماده کرد که مخاطب میان فیلم های متنوعی حق انتخاب داشته باشد نه مانند امروز که یکباره با حجم زیادی فیلم کمدی یا درام مواجه می شود. این نشانه بی سیاستی و عدم درایت است که همه چیز را رها کنیم و دنبال برنامه ریزی سیستماتیک نباشیم.

در انفعال ارشاد، سینماگران و صنوف ورود کنند

این فیلمساز تاکید کرد: به نظرم حالا که ارشاد وارد ماجرا نمی شود، صنف باید ورود کرده و با تهیه کنندگان تعامل کند، بدین معنا که صنف پخش و صنف تهیه کنندگان باید خودشان گلیمشان را از آب بیرون بکشند و عدالت و برنامه ریزی را ایجاد کنند؛ حداقلش این است که اینها قابلیت و توانایی یکدیگر را می شناسند و راحت تر می توانند با هم کنار بیایند.

رافعی عنوان کرد: واقعیت این است که اگر فیلم های خوب و پرفروش در نیمه دوم سال هم اکران شوند می بینیم که سینماروها همچنان به سینما خواهند رفت. یک زمانی می گفتند ماه رمضان فرصت مناسبی برای اکران فیلم نیست، اما فیلم هایی اکران شدند که فروش بسیار خوبی داشتند و این نتیجه یک برنامه ریزی درست بود. معتقدم کسی که سینمارو باشد خیلی برایش تفاوت ندارد که چه ماه و فصلی سینما می رود، بلکه برایش مهم است فیلم خوب ببیند. در واقع نباید تصور کنیم آب و هوا و فصل در فروش فیلم ها تاثیرگذراند بلکه باید به شکلی برنامه ریزی کنیم که همه فیلم ها فروش خوبی داشته باشند و در معرض دید قرار بگیرند.

بارها این معضل را پیگیری کردیم اما بی تاثیر بوده است

محمد قاصد اشرفی، رئیس انجمن سینماداران و مدیر سینما ماندانا درباره توازن اکران در طول سال گفت: سال هاست سینما با این مسئله دست گریبانگیر است و اکثر صاحبان آثار علاقمندند در دو مقطع زمانی عید نوروز و عید فطر فیلم ها را اکران کنند و اتفاقاً سینماداران هم خواستار چنین اتفاقی هستند تا مخاطب بیشتری داشته باشند. طبعاً در دو فصل یاد شده فیلم های قوی اکران می شوند در حالی که باید برای باقی فصل ها نیز فکری کنیم؛ ما بارها این مسئله را مطرح کرده ایم اما تاثیری نداشته است.

وی تاکید کرد: اگر فرض کنیم در سال ۱۰۰ فیلم داریم شاید از این تعداد ۱۰_۱۵ فیلم ارتباط خوبی با مخاطب برقرار می کند و باقی آثار متوسطی است و تعدادی هم اساساً قابل تماشا نیست. از سویی دیگر کارشناسان سینما فیلم خوب را در جشنواره ها می بینند و از کم و کیف آنها اطلاع دارند و به طور نسبی می توان میزان فروش یا جذب مخاطب را ارزیابی کرد و با یک کارشناسی معقول می توان پیش بینی کرد که یک فیلم می فروشد یا خیر. باید این را بپذیریم که مخاطب تن به تماشای آثار ضعیف نمی دهد و ترجیحش این است که هزینه و وقتش را صرف امورات دیگری کند. در این حالت وقتی مخاطب به سینما می آید و فیلمی را می بیند که دستاوردی برایش ندارد و ناراضی سالن را ترک می کند مسلماً دیگر چنین آثاری را نمی بیند و باید از این جهت به او حق داد.

پروانه ساخت فیلمنامه های ضعیف صادر نشود

قاصداشرفی تصریح کرد: اصل این معضل به دوستانی برمی گردد که پروانه ساخت فیلم را صادر می کنند. به طور مثال وقتی فیلمنامه ای که ارزش چندانی ندارد و بالطبع مخاطبی هم نخواهد داشت، تصویب می شود یعنی به طور ضمنی به ریزش مخاطب کمک کرده ایم؛ این اتفاق باید از آنجا کنترل شود.

مدیر سینما ماندانا افزود: نگاهی به وضعیت این روزها هم نشان می دهد که عملاً سینما تا پایان ماه صفر نیمه تعطیل است و فیلم خوبی اکران نمی شود و مسلماً مخاطب هم کمتر به سینما خواهد رفت. ضمن این که مسئله ما بحث ریالی و فروش نیست بلکه اینجا میزان مخاطب مطرح است و با توجه به اینکه در سال ۹۸ تعداد سالن های سینما افزایش پیدا کرده اما فروش ما نسبت به سال های گذشته بسیار پایین بوده است.

مخاطب ناراضی را به سختی می توان به سینما برگرداند

مسعود اطیابی، فیلمساز و تهیه کننده سینما نیز معتقد است: در مبحث اکران چندین مسئله وجود دارد و به نظرم عدالت بحث اصلی نیست. موضوع اینجاست که اگر در هر فصل یک یا دو فیلم پرمخاطب نداشته باشیم فیلم های دیگر هم نمی فروشند و اساساً اقبال مردم به سینما کم می شود. وقتی مخاطب فیلمی می بیند و راضی بیرون می آید فیلم بعدی را هم می بیند اما اگر ناراضی باشد به سختی می توان دوباره او را به سینما کشاند.

کارگردان دومین فیلم پرفروش سال در ادامه افزود: علیرغم این که سینما هنوز هم تفریح ارزانی است اما در عین حال گران هم است و مردم باید برای آن پول خرج کنند. به نظرم یک معضل اصلی در سینما این است که دلیل اکران برخی فیلم ها مشخص نیست و چرا برای فیلمی که حتی به تعداد عوامل سازنده و خانواده ها آنها تماشاگر ندارد باید هزینه برق و سالن را متحمل شد؟ انتقاد اصلی ما به این است که خیلی از این فیلم ها نباید اکران شوند زیرا مردم را از سینما دلزده می کنند و جذب دوباره مخاطب به این سادگی نیست.

فیلم‌های نفروش در سایه فیلم های موفق شانس دیده شدن دارند

وی درباره توزیع فیلم های پرمخاطب در طول سال متذکر شد: مسئله اینجاست که تعداد فیلم های پرفروش و خوب کم است. همین الان فیلم هایی اکران شده اند که دو میلیون تومان فروخته اند و اصلاً قابل اکران نیستند. فیلم های پرفروش هزینه اکران فیلم های کم فروش را می دهند و فیلم های نفروش حتی نمی توانند هزینه برق آپارات سالن را هم دربیاورند. این سوال را باید از فیلمسازانی پرسید که فرمول های لازم برای جذب مخاطب را رعایت نمی کنند. به نظرم بی عدالتی در این بخش است.

اطیابی یادآور شد: شما ببینید که «تگزاس۲» هزینه برق و آب سینما آزادی را می دهد و فیلم های نفروش سود آن را می برند و از برق سالن و نیروی انسانی استفاده می کنند که یک فیلم دیگر هزینه اش را پرداخت کرده است. به نظرم فیلم هایی که خیلی مخاطب ندارند باید در سینما تک نمایش داده شوند و از خیر اکران عمومی بگذرند. ضمن این که ما برنامه ریزی اصولی برای فیلم های موفق نداریم. اگر یک ارزیابی جزیی از فیلم هایی که بتوانند اکران را در نیمه دوم سال نجات دهند داشته باشیم می بینیم که تعداد آنها خیلی کم است و پیش بینی می شود تا پایان سال این روال بدون فیلم را داشته باشیم.

به اندازه نیمه اول سال برای شش ماهه دوم فیلم پرفروش می خواهیم

وی در پاسخ به این پرسش که اگر فیلم های پرفروش شش ماه نخست سال در نیمه دوم سال هم توزیع می شد، وضعیت اکران چگونه بود، گفت: به نظرم همین تعداد فیلم برای شش ماهه دوم سال هم لازم بود و اگر این فیلم ها اکران نمی شدند فرصت اکران شش ماهه اول سال نیز از بین می رفت. ما به فیلم نیاز داریم؛ فیلم هایی که سازندگانش مؤلفه‌های لازم برای جذب مخاطب را چه در ساختار، داستان و انتخاب عوامل و بازیگران رعایت کرده‌اند. مردم دیگر از فیلمی که کم فروشی کند استقبال نمی‌کنند.

آرایش اکران فیلم ها در اختیار شورای صنفی اکران نیست

در ادامه غلامرضا فرجی، سخنگوی شورای صنفی اکران درباره توزیع مناسب فیلم های پرفروش در طول سال گفت: آیین نامه شورای صنفی نمایش و اعضای شورا هیچ گونه دخل و تصرفی در اکران و چیدمان فیلم ها ندارد و ورود به آن تخلف محسوب می شود. آرایش اکران فیلم ها معمولاً توسط سینماداران، تهیه کنندگان یا توزیع کنندگان براساس زمان مقرری که دارند تعیین می شود. بعضاً شورا در مورد شیوه اکران تذکراتی داده اما تهیه کننده آن را نپذیرفته است. در واقع تهیه کننده با سرمایه گذار فیلم هماهنگ است که چه مقطع زمانی فیلم را اکران کنند و این که شورای صنفی نمایش به این مسئله ورود کند را کاملاً رد می کنم و این زمان سنجی دست ما نیست.

فرجی عنوان کرد: آرایش اکران فیلم ها زمانی اتفاق می افتد که در اختیار شورای صنفی نمایش باشد، در حالی که قرارداد بیرون از شورا برنامه ریزی می شود و براساس آن چیدمان وارد شورا می شود.

با حضور فیلمسازان و تهیه کنندگان امکان سنجی کنیم

وی در پایان با اشاره به امکان ایجاد تمهیداتی برای تشویق فیلمسازان به اکران فیلم های پرفروش در نیمه دوم سال خاطرنشان کرد: ما نیاز داریم از همین حالا برای سال ۹۹ برنامه ریزی کنیم و در جلساتی تهیه کنندگان، سینماداران و توزیع کنندگان حضور داشته باشند و بخش آیین نامه شورای صنفی نمایش کالبدشکافی شود و مجدداً روی آن بررسی صورت گیرد. ضمن این که همین آیین نامه فعلی نیز با حضور تهیه کنندگان و سینماداران نوشته شده و روی آن بحث است. امروز شرایط اقتصادی تغییر کرده و همانطور که تهیه کننده دغدغه بازگشت سرمایه دارد، سینمادار به دنبال سود و خروجی مناسبی است که حداقل پاسخگوی هزینه های جاری سینما باشد. به نظرم می توان با برنامه ریزی به شرایط مطلوبی دست پیدا کرد.

انتهای پیام/